Czy opłaca się być VATowcem?

Czy zastanawiałeś/aś się kiedyś, co naprawdę oznacza bycie VATowcem i jakie niesie to za sobą konsekwencje dla Twojej działalności? Podatek VAT to nie tylko obowiązek, ale i szereg korzyści, które mogą wpłynąć na rozwój Twojej firmy. Jednak czy możliwość odliczenia podatku VAT to jedyne plusy tej daniny? W jakich sytuacjach zwolnienie z podatku VAT opłaca się najbardziej, a kiedy lepiej zostać płatnikiem podatku VAT?

Czym jest podatek VAT?

Jest to podatek od towarów i usług, który obciąża konsumpcję, a nie dochód czy zysk. Oznacza to, że jest on naliczany na każdym etapie procesu produkcji i dystrybucji, od surowca po finalny produkt dostępny dla konsumenta. Podatek ten jest powszechnie stosowany we wszystkich krajach Unii Europejskiej, w tym także w Polsce, i jest podstawowym źródłem dochodów budżetowych. Przedsiębiorcy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT, pobierają ten podatek od swoich klientów i następnie przekazują go do urzędu skarbowego.

W Polsce istnieje kilka stawek podatku VAT, w tym:

• stawka podstawowa – obecnie wynosi 23% i stosowana jest do większości towarów i usług,
• stawka obniżona – wynosi 8% i dotyczy niektórych towarów i usług, takich jak wybrane produkty spożywcze, leki, prasa, czy usługi hotelarskie,
• stawka preferencyjna – wynosi 5% i dotyczy niektórych towarów i usług, takich jak książki, prasa, usługi gastronomiczne czy świadczenia opieki medycznej.

Ponadto istnieją również niektóre rodzaje towarów i usług objęte zerową stawką VAT oraz zwolnione z podatku.

Podatek VAT jest obliczany jako różnica między kwotą VAT naliczoną od klientów (VAT należny) a kwotą VAT, który został zapłacony dostawcom (VAT odliczony). Ostateczna kwota podatku VAT, która musi zostać przekazana do urzędu skarbowego, wynika z różnicy między tymi kwotami.

 

Co to znaczy być vatowcem?

Decyzja o zostaniu płatnikiem VAT to jeden z ważniejszych momentów dla działalności firmy. Jednak co dokładnie oznacza bycie płatnikiem VAT-u? Rejestracja jako VAT-owiec oznacza przede wszystkim konieczność dokładnego rozliczania się z urzędem skarbowym, prowadzenia ewidencji zakupów i sprzedaży, a także regularnego składania deklaracji VAT. To wymaga nie tylko dodatkowej pracy, ale i odpowiedniej wiedzy lub wsparcia ze strony księgowego.

Bycie podatnikiem VAT otwiera również drzwi do szeregu korzyści, które mogą przeważyć nad obciążeniami. Możliwość odliczenia VAT od zakupów związanych z prowadzoną działalnością to jeden z kluczowych atutów. Dzięki temu przedsiębiorcy mogą obniżyć koszty swojej działalności poprzez zmniejszenie podstawy opodatkowania, co w dłuższej perspektywie często przyczynia się do zwiększenia konkurencyjności ich oferty na rynku.

 

Kto musi, a kto może być VATowcem?

W Polsce status podatnika VAT ma zastosowanie co do zasady do wszystkich przedsiębiorców.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, podatnikiem VAT musi być każda osoba fizyczna lub prawna, która prowadzi działalność gospodarczą lub zawodową na terytorium Polski i spełnia określone kryteria, takie jak:

• przekroczenie określonego progu obrotu – osoby prowadzące działalność gospodarczą lub zawodową muszą zarejestrować się jako podatnicy VAT, jeśli ich roczny obrót netto przekracza określony przez prawo próg, który aktualnie (2024 rok) wynosi 200 tysięcy złotych rocznie,
• specyficzne przypadki — istnieją również inne sytuacje, które mogą wymagać rejestracji VAT, takie jak sprzedaż towarów na odległość do innych krajów Unii Europejskiej, import towarów z państw spoza UE (produkcja i dystrybucja towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym), świadczenie usług elektronicznych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej itp.

Warto pamiętać, że jest także dobrowolna rejestracja. Nawet jeśli osiągnięty obrót nie przekracza wymaganego progu, przedsiębiorca może zdecydować się na dobrowolną rejestrację jako podatnik VAT. Jest to często korzystne dla przedsiębiorstw, które chcą móc odliczać VAT od kosztów swojej działalności.

 

Płatnik VAT, czy nie? Bierny a czynny podatnik VAT- różnice

Stając przed wyborem drogi podatkowej, przedsiębiorcy często zastanawiają się nad korzyściami i obowiązkami wynikającymi z aktywnego oraz biernego statusu VAT.

Czynny podatnik VAT:

• to przedsiębiorca, który dokonuje dostaw towarów lub świadczy usługi opodatkowane VAT,
• ma on numer identyfikacji podatkowej VAT (NIP) oraz jest zarejestrowany w rejestrze VAT,
• musi regularnie składać deklaracje VAT oraz odprowadzać należny podatek VAT do urzędu skarbowego,
• ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów (VAT odliczony) od kwoty podatku VAT naliczonego od sprzedaży (VAT należny),
• jest zobowiązany do wystawiania faktur VAT oraz przestrzegania innych wymogów prawnych związanych z podatkiem VAT.

Bierny podatnik VAT:

• to podmiot, który nie jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT, ale korzysta z usług innych podmiotów, które są czynnymi podatnikami VAT,
• nie ma obowiązku składania deklaracji VAT ani odprowadzania podatku VAT do urzędu skarbowego,
• nie ma prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów (VAT odliczony),
• może być podatnikiem VAT na mocy przepisów prawa lub na podstawie wyboru dokonanego przez samego podatnika w celu uzyskania korzyści podatkowych.

 

Kiedy opłaca się być vatowcem?

Rejestracja jako VAT-owiec otwiera drzwi do odliczania podatku naliczonego, co może znacząco obniżyć koszty prowadzenia działalności. Przykładowo, firma zakupująca towary czy usługi na potrzeby swojej działalności, może odliczyć VAT od tych zakupów, co jest niemożliwe w przypadku przedsiębiorców na zasadach ogólnych.

Bycie czynnym podatnikiem VAT może być korzystne dla różnych rodzajów firm, zwłaszcza tych, które prowadzą działalność gospodarczą na większą skalę lub działają w branżach, w których transakcje opodatkowane VAT są powszechne. Możemy do nich zaliczyć między innymi:

• handel – przedsiębiorstwa zajmujące się sprzedażą towarów, szczególnie te prowadzące sklepy detaliczne, hurtownie lub działające w branżach handlu elektronicznego, zwykle korzystają ze statusu czynnego podatnika VAT,
• usługi – firmy świadczące usługi, takie jak doradztwo prawne, usługi informatyczne, konsultingowe, budowlane czy transportowe, mogą również korzystać ze statusu czynnego podatnika VAT,
• produkcja i przemysł – firmy produkcyjne i przemysłowe, które produkują i sprzedają towary, mają szereg korzyści związanych z dołączeniem do VAT. Szczególnie jeśli ich procesy produkcyjne obejmują zakupy materiałów i surowców opodatkowanych VAT,
• eksport – firmy, które prowadzą eksport towarów poza granice kraju, mogą również korzystać ze statusu czynnego podatnika VAT, co ułatwia im odzyskiwanie podatku VAT naliczonego od kosztów związanych z eksportem.

 

Czy warto prowadzić jednoosobową działalność gospodarczą VAT, czy nie?

Bycie podatnikiem podatku VAT to także ważna decyzja w przypadku osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Warto więc dokładnie przemyśleć tę sprawę i skorzystać ze wsparcia specjalistów z naszego biura rachunkowego Asset w Wolsztynie oraz przeanalizować poszczególne kwestie związane z prowadzonym biznesem, takie jak:

• skala działalności – jeśli firma generuje znaczny obrót i sprzedaje produkty lub usługi opodatkowane VAT, bycie czynnym podatnikiem VAT znacznie ułatwia prowadzenie biznesu i umożliwia odliczanie VAT od zakupów,
• koszty administracyjne – bycie czynnym podatnikiem VAT wiąże się z dodatkowymi obowiązkami księgowymi i administracyjnymi, takimi jak prowadzenie ewidencji VAT, składanie deklaracji VAT oraz przestrzeganie złożonych przepisów podatkowych. Dobrym rozwiązaniem jest w tym wypadku księgowość dla JDG w Asset,
• kontakty biznesowe – jeśli firma świadczy usługi dla innych firm, bycie czynnym podatnikiem VAT może być wymagane lub pożądane przez klientów, którzy chcą móc odliczyć VAT od kosztów swoich zakupów.

 

FAQ:

1. Co oznacza bycie VATowcem?

Bycie VATowcem oznacza, że przedsiębiorca odprowadza podatek VAT oraz prowadzi niezbędne rejestry związane z tym podatkiem. Może także odliczyć VAT od kosztów uzyskania przychodów.

2. Jakie są korzyści z bycia VATowcem?

Jedną z głównych korzyści bycia VATowcem to między innym możliwość odliczenia zakupów dokonywanych na firmę, co zmniejsza podstawę opodatkowania, a w rezultacie skutkuje naliczeniem niższego podatku.